In ongeveer 80% van de Nederlandse woningen hangt een verouderde groepenkast in de meterruimte. Deze verouderde installaties kunnen een probleem vormen bij de overgang naar de toekomst bij bijvoorbeeld duurzamere energiesystemen. De energietransitie brengt namelijk een toename van elektrificatie met zich mee, waarbij steeds meer apparaten en grotere vermogens in huizen moeten worden ondersteund, zoals warmtepompen, zonnepanelen en elektrische auto’s.
Bij deze ontwikkelingen rijst de vraag: is de huidige groepenkast wel geschikt voor de toekomst?
De uitdaging van de groepenkast
Voor veel woningen is het antwoord negatief. Groepenkasten zijn vaak ontworpen voor een situatie met minder apparaten en een lager vermogen. Tegenwoordig moeten ze voldoende capaciteit bieden om zaken als een inductiekookplaat, warmtepomp en oplaadpunten voor elektrische auto’s te ondersteunen. In theorie zouden er miljoenen groepenkasten in Nederland moeten worden vervangen, maar in de praktijk is dit niet haalbaar.
Voor installateurs ligt de verantwoordelijkheid bij het analyseren van elke situatie. Bij elke woning moeten ze nauwkeurig nagaan wat de vraag is en hoe de groepenkast hierop kan worden aangepast. Het simpelweg toevoegen van extra groepen zonder verdere aanpassingen kan riskant zijn. Installateurs die als laatste aan een groepenkast werken, zijn verantwoordelijk voor de volledige installatie. Dit betekent dat zij goed moeten weten welke aanpassingen veilig en verstandig zijn.
Inspecteurs van StroomWacht komen regelmatig situaties tegen waarin een installatie niet veilig is aangepast of uitgebreid, wat kan leiden tot gevaarlijke situaties zoals overbelasting of kortsluiting.
Uitbreiden is niet altijd de oplossing
Veel oude groepenkasten zijn in het verleden uitgebreid en dit gebeurt nog steeds regelmatig. Toch waarschuwt StroomWacht voor de risico’s. Een veelgemaakte fout is om te denken dat uitbreiden altijd de goedkoopste en beste oplossing is. Maar zomaar een extra automaat toevoegen kan gevaarlijk zijn.
De normen voor een groepenkast zijn vastgelegd in diverse normen zoals onder andere de NEN1010. Deze norm specificeert de technische eisen waaraan een verdeler moet voldoen, zoals de dikte van de kabels en de maximale temperatuur. Daarnaast speelt de NEN1010, die betrekking heeft op de gehele elektrische installatie van vastgoed, een belangrijke rol. Deze norm biedt richtlijnen voor de veiligheid en betrouwbaarheid van elektrische installaties in woonhuizen en gebouwen. Het naleven van de normen is cruciaal om een veilige werking van de elektrische installatie te garanderen.
Het is belangrijk dat installateurs de klant erop wijzen dat goedkoop niet altijd verstandig is, zeker wanneer het gaat om het uitbreiden van een groepenkast, helaas zijn er nog veel installateurs die hier anders over denken. Een verouderde installatie voldoet vaak niet meer aan de huidige normen, wat leidt tot risico’s zoals overbelasting, kortsluiting of in het ergste geval brand.
Het belang van inspecties en monitoring
Naast de juiste installatie en eventuele aanpassingen is regelmatige inspectie en monitoring van de groepenkast van groot belang en gelukkig steeds vaker een vereist vanuit de verzekering. Inspecties helpen om verborgen gebreken, zoals oververhitting of verouderde componenten, tijdig op te sporen voordat ze voor problemen zorgen. Dit is vooral essentieel bij oudere groepenkasten die al vaak zijn aangepast of uitgebreid. Regelmatige monitoring van de belasting en het verbruik geeft daarnaast inzicht in de prestaties van de installatie. Hiermee kan worden voorkomen dat de groepenkast overbelast raakt, wat kan leiden tot storingen of zelfs brandgevaar.
Ook helpt monitoring bij het anticiperen op toekomstige behoeften. Door het energieverbruik in een pand nauwkeurig bij te houden, kan StroomWacht tijdig ingrijpen en adviseren wanneer een bijvoorbeeld een aapassing of upgrade van de installaties of groepenkast noodzakelijk is. Dit voorkomt onverwachte problemen en zorgt ervoor dat de groepenkast klaar is voor de toenemende elektrificatie.
De cruciale rol van de inspecteur én installateur
De rol van inspecteurs en installateurs zijn van groot belang in de energietransitie. Zij moeten niet alleen beschikken over technische kennis, maar ook de juiste beslissingen nemen bij elke woning of gebouw. Dit gaat verder dan het simpelweg plaatsen van extra groepen. Het vereist zorgvuldige afwegingen, kennis van de geldende normen, zoals de NEN 1010 en NEN 61439, en een duidelijke communicatie met de klant over de noodzaak van veilige en toekomstbestendige oplossingen.
Daarnaast is het uitvoeren van periodieke inspecties en het toepassen van monitoringstechnologie een essentieel onderdeel van deze verantwoordelijkheid. Alleen met regelmatige controle kan worden vastgesteld of de groepenkast veilig blijft functioneren in een veranderend energielandschap.
De tijd waarin een groepenkast enkel werd gezien als een eenvoudige verdeler van stroom is voorbij. De huidige en toekomstige ontwikkelingen vragen om een grondige en zorgvuldige aanpak, waarin veiligheid, capaciteit, duurzaamheid en continue monitoring centraal staan.
Conclusie
De energietransitie vraagt om aanpassingen aan zowel de infrastructuur binnen woningen en gebouwen. Voor inspecteurs én installateurs betekent dit dat ze bij elke woning moeten nagaan of de bestaande groepenkast geschikt is voor de toenemende vraag naar elektriciteit. Hierbij is het naleven van diverse normen zoals de NEN 1010 voor elektrische installaties en de cruciaal. Inspecties en monitoring spelen daarnaast een belangrijke rol om de veiligheid en prestaties van de installatie te waarborgen. Alleen met een zorgvuldige en goed geïnformeerde aanpak kunnen we zorgen voor een veilige en toekomstbestendige energievoorziening in Nederlandse woningen en gebouwen.
Wil je meer weten over hoe StroomWacht kan helpen met een veilige en betrouwbare groepenkast voor jouw vastgoed? Neem dan contact met ons op!
